Als naar school gaan niet meer lukt; een maatje brengt lucht

Handjehelpen en de kracht van informele zorg
Utrecht, 17 juli 2023 – De zomervakantie is in het grootste deel van Nederland begonnen. Voor de meeste kinderen betekent dit lekker lang ontspannen en daarna met frisse tegenzin weer aan de slag. Zo niet voor de groeiende groep thuiszitters die Nederland telt. Er zijn steeds meer kinderen die om uiteenlopende redenen langdurig niet naar school gaan, kinderen waar geen plek voor is. Een groot maatschappelijk probleem en voor de betrokken kinderen en ouders een ontwrichtende situatie. Een eenvoudige oplossing is er niet, maar de inzet van een maatje via Handjehelpen biedt wel wat lucht. Met het project ‘Als naar school gaan niet meer lukt’ koppelt de vrijwilligersorganisatie kinderen die thuiszitten aan een maatje, een jonge vrijwilliger of stagiair, dat op een ongedwongen manier activeert, een luisterend oor biedt en tegelijkertijd het gezin ontlast.
Elk kind dat niet meer naar school kan en thuis komt te zitten is er één te veel. De oorzaken zijn velerlei en al snel is naast onderwijs, leerplichtambtenaar én ouders, ook jeugdzorg- en hulp betrokken. Samen slaan ze de handen ineen om het kind, de thuiszitter, weer terug naar school te krijgen. Maar dat valt in de praktijk niet mee. En naarmate het thuiszitten langer duurt, raakt het kind verder weg van het ‘gewone leven’ en sociale contacten; hij doet niet meer mee. Een grote zorg die ontregelend is voor het hele gezin.
Groeiend aantal thuiszitters
Een eenvoudige oplossing is niet voorhanden en ondanks de inzet en samenwerking van professionals bij lokale, regionale en landelijke organisaties, blijft de groep kinderen die thuiszit groeien. De inschattingen lopen uiteen van 5.000 tot 20.000 kinderen landelijk. Ook Handjehelpen ziet al langer een stijgend aantal hulpvragen omtrent thuiszitters. Projectleider Angelique van Heerdink van Handjehelpen licht toe: "Vorig jaar begonnen we met 15 aanmeldingen, halverwege dit jaar zitten we al ruim over de 25. Deze kinderen worden soms rechtstreeks door hun ouders, maar vaak ook door formele zorgpartners aangemeld. Samen zien we dat de inzet van een maatje van betekenis kan zijn."
Een maatje kan helpen
Een maatje kan wat lucht brengen. Een jonge vrijwilliger of stagiair staat naast het kind en sluit aan bij wat nú nodig is, wat wel kan. Gewone dingen; samen kletsen, gamen, een wandelingetje. Ongedwongen en los van zorgplannen. Niks moet en er wordt geen druk uitgeoefend. "En juist dat kan helpen om weer in beweging te komen", aldus Van Heerdink. "Er is weer connectie met het gewone leven, gewoon contact, wat afleiding en structuur. Samen is het gemakkelijker om weer mee te doen; een eerste stap op de lange weg naar school. En een maatje ontlast de thuissituatie. Er komt weer wat rust in het gezin en het versterkt het vertrouwen dat het weer goed zal komen."
Gewoon Willem
Dat is ook de ervaring van Janneke. Haar zoon van elf gaat al vier jaar niet meer volledig naar school. Janneke: “Willem is slim en gevoelig en in groep vier kreeg hij paniekaanvallen en wilde hij niet meer naar school. Met veel pijn en moeite, brachten we hem alsnog. Dat resulteerde in veel emotionele ontregeling. Na onderzoek bleek Willem hoogbegaafd en niet ‘schools’ te leren. Hij bleek ‘op’ door het aanpassen aan onderwijs dat hem niet paste. We zochten naar meer passend onderwijs en gingen van hot naar her. Willem werd somber; soms kregen we hem letterlijk niet van de bank. De situatie trok een zware wissel op ons gezin. Het zoeken, halen, brengen en dagen vullen vroeg veel van ons. De inzet van een maatje via Handjehelpen bracht wat lucht. Sofie gaat even de deur met Willem uit, een potje voetballen of spelletjes doen. Het lijken kleine stapjes, maar het zijn enorme processen. Dat een maatje daarbij kan helpen is geweldig. Sofie komt nu wekelijks en dat geeft ons ruimte om aandacht aan onszelf, ons werk en Willems zusje te geven. En bij Sofie opent Willem zich ook weer, omdat hij voelt dat er geen ‘moeten’ is. Het zorgt ervoor dat hij zich weer ‘gewoon Willem’ voelt.”
Over Handjehelpen en de kracht van informele zorg
De vrijwilligers en stagiairs van Handjehelpen ondersteunen kinderen en volwassenen met een chronische ziekte, beperking of gedrag dat om extra aandacht vraagt. Handjehelpen zorgt voor de juiste match en biedt ondersteuning en begeleiding. We werken vanuit het geloof in een samenleving waarin iedereen mee kan doen en de overtuiging dat informele zorg en het herstel van echt contact daaraan een wezenlijke bijdrage leveren. Deze overtuiging wordt onderschreven door onze jaarlijkse effectmetingen; 69 van onze hulpvragers geeft aan dat de kwaliteit van leven dankzij het maatjescontact verbeterd is en 74 procent van onze jeugdige hulpvragers zit dankzij het maatjescontact beter in zijn vel. Onze formele zorgpartners onderschrijven bovendien dat de tijdige inzet van onze stagiairs en vrijwilligers preventief werkt en erger kan doen voorkomen. Voor onze hulp is geen indicatie nodig en we werken niet met wachtlijsten. Handjehelpen bestaat meer dan veertig jaar en is actief in zeventien gemeenten in de provincies Utrecht en Noord-Holland.
Help je ook mee?
Zoek jij ook steun óf wil je graag maatje worden? Voor een thuiszitter of iemand anders die wel wat steun kan gebruiken? Meld je dan aan via onze website: www.handjehelpen.nl